Odporność na ścieranie podłóg i schodów drewnianych to istotny czynnik, który będzie decydował o trwałości tych elementów. Ścieralność określa się jako podatność danego gatunku i partii drewna do tworzenia się ubytków na jego powierzchni na skutek tarcia. Podczas codziennego użytkowania, w zależności od intensywności eksploatacji, podłoga czy schody mogą ulegać zużyciu. Przed dokonaniem ostatecznego wyboru co do gatunku drewna oraz jego zabezpieczenia, warto zapoznać się z naszymi poradami.
W przypadku płytek czy paneli powszechnie stosuje się współczynniki określające ścieralność tych materiałów. Warto wiedzieć, iż w przypadku drewna jednoznaczne określenie takich wartości i porównanie ich nie jest możliwe. Wynika to z faktu, iż drewno jako naturalny materiał wykazuje indywidualne cechy nie tylko ze względu na dany gatunek i pochodzenie, ale także szereg innych cech.
Gatunek drewna a ścieralność
Ścieralność do specyficzny parametr, na który wpływ ma szereg właściwości drewna. Podstawowe czynniki oddziałujące na ścieralność drewna to jego: twardość, gęstość właściwa, typ przekroju oraz budowa anatomiczna.
W zależności od twardości, wyróżniamy drewna twarde i miękkie. Istnieją też bardziej rozbudowane klasyfikacje (Janki i Brinella) dzielące gatunki na kilka rodzajów: od bardzo twardego, do bardzo miękkiego. Liściaste gatunki drzew to z reguły drewna twarde, a iglaste – miękkie. Łatwo się domyślić, iż drewno o większej twardości zwykle jest bardziej odporne na ścieranie. Jak już jednak wspomnieliśmy, twardość to nie jedyny czynnik odpowiedzialny za podatność drewna na ścieranie. I tak też np. jesion jest nieco mniej odporny na ścieranie od dębu, mimo iż ten pierwszy jest twardszy od drugiego. Poniżej zamieściliśmy tabelkę zestawiającą twardość poszczególnych gatunków drewna.
| Gatunek drewna | Klasyfikacja wg Brinella | Klasyfikacja wg Janki |
|---|---|---|
| świerk | I (miękkie) | I (bardzo miękkie) |
| jodła | I (miękkie) | I (bardzo miękkie) |
| sosna | I (miękkie) | II (miękkie) |
| brzoza | II (średniej twardości) | III (średnio twarde) |
| klon | II (średniej twardości) | III (średnio twarde) |
| orzech amerykański | III (twarde) | III (średnio twarde) |
| iroko | III (twarde) | III (średnio twarde) |
| teak | III (twarde) | IV (twarde) |
| jesion | III (twarde) | IV (twarde) |
| dąb | III (twarde) | IV/V (twarde/bardzo twarde) |
| doussie | IV (bardzo twarde) | IV (twarde) |
| merbau | IV (bardzo twarde) | IV (twarde) |
| jatoba | IV (bardzo twarde) | IV (twarde) |
| palisander | IV (bardzo twarde) | V (bardzo twarde) |
| heban | IV (bardzo twarde) | VI (twarde jak kość) |
Egzotyczne gatunki drewna należą do tych najbardziej twardych i większość z nich wykazuje znaczną odporność na ścieranie. Z kolei spośród rodzimych gatunków drzew liściastych do najmniej podatnych na ścieranie należą dąb, grab oraz jesion. Zdecydowanie nie polecamy gatunków t.j. sosna, jodła czy świerk jako materiał na podłogę czy schody. Należą one do drewien miękkich, podatnych na zniekształcenia i ścieranie.
Inne właściwości drewna mające wpływ na ścieralność
Parametrami drewna, które istotnie wpływają na jego ścieralność są także: gęstość, przekrój poprzeczny oraz udział drewna późnego w strukturze. Im wyższa gęstość drewna, tym z reguły mniejsza podatność na ścieranie. Przecięcie drewna w przekroju promieniowym (stojący układ słojów) gwarantuje lepszą odporność na ścieranie w porównaniu do przekroju stycznego. Drewno w przekroju stycznym łatwo ulega rozwłóknianiu oraz łuszczeniu. Ostatni z parametrów – udział drewna późnego i wczesnego bezpośrednio wpływa na wytrzymałość finalnego produktu. Drewno późne (letnie), które jest wyraźnie ciemniejsze od wczesnego, wykazuje większą twardość i wytrzymałość w porównaniu do wiosennego. Zatem im większy udział drewna letniego, tym drewno będzie bardziej odporne na ścieranie.
Rodzaj powłoki zabezpieczającej drewno a ścieralność
Nie bez znaczenia pozostaje także rodzaj powłoki, która pokrywa podłogę lub schody. Lakiery odznaczają się zwykle dużo mniejszą ścieralnością od olejów, wosków czy olejowosków. Na skutek nałożenia kilku warstw lakieru, na powierzchni drewna tworzy się nieprzenikalna powłoka. Chroni ona drewno przed uszkodzeniami, w tym przed ścieraniem. Każdy z producentów lakierów oferuje różne jego rodzaje, które nadają się do innych zastosowań. Powierzchnie komercyjne, które są bardziej eksploatowane, powinny zostać wykończone innym typem lakieru niż podłogi i schody w domu jednorodzinnym. Jednymi z najtrwalszych lakierów są lakiery wodne poliuretanowe lub epoksydowe.
Tradycyjne oleje i woski nie dają dobrego zabezpieczenia powierzchni drewna przed uszkodzeniami, zwłaszcza ścieraniem. Lepszym rozwiązaniem są stosowane przez nas twarde woski olejne. Utwardzają się na powierzchni drewna, tworząc powłokę, ale także wnikają wgłąb struktury drewna. Twardy wosk olejny jest bardziej podatny na ścieranie od lakieru, jednak bez problemu można go miejscowo uzupełnić, jeśli pojawi się ubytek.
Czy wybraliście już idealne drewno do Waszego domu? Zapraszamy na naszą stronę www.roble.eu po dawkę inspiracji.